راز عقب‌ماندگی فرهنگی؛ آسیب‌شناسی فرهنگ مطالعه در ایران

ترویج فرهنگ مطالعه، از شاخصه‌های توسعه همه‌سونگر و از مهم‌ترین عوامل روزآمد کردن فرهنگ فردی و جمعی است. ازین‌رو برخی اندیشمندان، جهان امروز را جهان اطلاعات یا جهان شبکه‌ای می‌نامند. براین‌اساس، کشورهای مختلف به‌ویژه کشورهای توسعه‌یافته، برای افزایش سرانه مطالعه مردم کشور خود، برنامه‌های راهبردی گوناگونی، متناسب با شرابط اجتماعی خود اجرا می‌کنند؛ زیرا معتقدند ارتقای سطح کیفی و کمی مطالعه، هنجاری فرهنگی است که تحقق آن نیازمند هنجارسازی و ایجاد باورها و قواعدی در‌این‌باره است. پژوهش‌ها در کشور ما حکایت از وضعیت نامطلوب کتاب‌خوانی دارد. برای ترویج فرهنگ مطالعه، باید آگاهی‌بخشی عمومی صورت گرفته، وظایف آحاد جامعه و همچنین مسئولان و نهادهای مرتبط در ترویج فرهنگ مطالعه، شناخته شود.

این پژوهشنامه کوشیده است به مسئله چگونگی ارتقای فرهنگ مطالعه در کشور با تأکید بر نقش نظام آموزشی در فرهنگ‌سازی مطالعه بپردازد و به این پرسش پاسخ دهد: چگونه می‌توان رویکرد آموزش‌محوری صِرف و ضعف در ترویج فرهنگ مطالعه را در نظام آموزشی تغییر داد؟

گفتنی است، حل این آسیب، در گروه توجه و همت همه اقشار جامعه است و بخش‌های دولتی نیز باید با برنامه‌ریزی‌های واقع‌بینانه و هوشمندانه و سرمایه‌گذاری‌های مادی و معنوی در رساندن وضعیت مطالعه به جایگاه شایسته فرهنگ ایرانی بکوشند.