بررسی وضعیت سواد رسانه‌ای میان مردم و مسئولان

سواد رسانه‌ای، مهارتی اکتسابی و فرآیندی اجتماعی و پویا است که شامل ابعاد مختلف شناختی، احساسی، زیباشناختی و اخلاقی می‌شود و از آن به‌منزله مانعی بزرگ در قبال هجمه رسانه‌ها به‌ویژه فضای مجازی و ترویج سبک زندگی غربی یاد می‌شود. اما باید دانست باوجود گسترش شبکه‌های مخابراتی، فضای مجازی و در دسترس قرار گرفتن آسان رسانه‌های خارجی و معاندان، از ترویج و تقویت سواد رسانه‌ای در ایران غفلت شده و فعالیت‌های علمی، آموزشی و پژوهشی اندکی دراین‌باره انجام شده است که از آن می‌توان به‌عنوان یکی از عوامل مهم بحران‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و اعتقادی در جامعه ایرانی نام برد که سبب شیوع بیشتر آسیب‌های اجتماعی همچون طلاق، اعتیاد، احساس بی‌عدالتی، بی‌اعتمادی، تنش‌های قومی و بی‌هویتی گردیده است. مصداق بارز آن در اغتشاشات دی‌ماه 1396، گرانی دلار، سکه و توهمات القایی از سوی معاندان و استکبار در رابطه با جنگ و قحطی قابل مشاهده است که افراد بدون شناخت از کانال‌های خبری و شبکه‌های معاند و بدون قدرت تحلیل و تجزیه و دارا بودن شمه‌ای از تفکرات انتقادی، به انتشار اخبار کذب دراین‌باره می‌پرداختند یا به آسانی اخبار کذب منتشره را می‌پذیرفتند. درواقع تازمانیکه سطح درک و تحلیل مخاطب از لایه‌های پنهان پیام‌های رسانه افزایش نیابد، سایه سنگین و حاکمانه رسانه‌ها برای مخاطب‌سازی و ایجاد نیازهای کاذب برقرار خواهد بود. از‌این‌رو در این شماره از پژوهشنامه راهبردی امنیت فرهنگی، تلاش می‌شود به بررسی و تحلیل تقویت سواد رسانه‌ای در ایران، راهکارها و راهبردهای ممکن در تقویت این بعد علمی مهم در حوزه رسانه براساس یافته‌های پژوهشی و نخبگانی بررسی و واکاوی شود.