واگرایی قومی مذهبی

براساس آنچه مطالعات امنیتی راهبردی در جهان نشان می‌دهد به‌غیر از 12 کشور در جهان، سایر ملل دارای تنوع قومی و نژادی هستند و همواره در معرض تهدیدهای متعدد، ازجمله خطر جدی شکل‌گیری و تشدید تعارضات قومی و مذهبی  قرار دارند. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و کانون‌های بحران‌زایی در مناطق مختلف، به‌ویژه مرزها دارد. باوجود آنکه روابط هم‌زیستانه در میان اقوام ایرانی بیش از روابط تعارضی آنان است، باید دانست فرستندگی رابطه نزد اقوام اقلیت مثل بلوچ، ترکمن‌ها و طالش‌ها بیش از گیرندگی رابطه است. به‌عبارت دیگر، اقوام اقلیت میل به رابطه با اقوام دیگر را دارند، اما شاخص این تمایل از جانب دیگر اقوام، به‌ویژه فارس‌ها بسیار پایین است.

مسائل اینچنینی در کنار برخی نیروهای گریز از مرکز و همچنین فعالیت گروه‌های قومی متناظر در کشورهای همجوار، اهتمام به افزایش همگرایی اقوام، هدف کلانی است که در این تحقیق مدنظر قرار گرفته که لازم است برنامه‌ای جامعه و راهبردی برای دست‌یابی به بالاترین سطح آن اندیشید. علاوه‌بر عوامل ذکرشده، بی‌تردید تضعیف روابط میان اقوام ایرانی، ناشی از پیش‌داوری‌های مثبت یا منفی اقوام راجع به یکدیگر، قوم‌مداری و احساس تبعیض است که در این تحقیق بررسی می‌شود.